Cudzoziemcy na koneckim rynku pracy

Pracownicy z zagranicy stanowią znaczący odsetek osób zatrudnionych na lokalnym rynku pracy. Cudzoziemcy nie tylko są zatrudniani, ale sami zatrudniają naszych obywateli. Czym się trudnią? Jakich są narodowości i w jakich branżach szukają sposobu na życie?

Stosunkowe niskie bezrobocie w Polsce na przestrzeni ostatnich lat, jak również braki kadrowe sprawiły, że ratunkiem dla funkcjonowania polskich firm stali się cudzoziemcy. Z roku na rok rośnie liczba zagranicznych pracowników decydujących się na podjęcie legalnej pracy w Polsce.

Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w naszym kraju pracuje legalnie blisko 400 tysięcy obcokrajowców, z czego lwią część stanowią obywatele ze Wschody,  zwłaszcza Ukrainy. Bez ich obecności znacząca liczba polskich przedsiębiorstw aktualnie miałaby problemy nie tylko w prowadzeniu swojej działalności.

Cudzoziemców spotyka się już nie tylko w branży budowlanej, rolnictwie czy przetwórstwie przemysłowym, ale także w sektorze usług - transporcie, handlu, turystyce czy gastronomii. Jak grzyby po deszczu pojawiają się restauracje i bary z kebabami, pizzerie, lokale serwujące włoskie czy chińskie specjały.Wśród nich nie brakuje osób z zagranicy, które zdecydowały się na założenie własnej działalności gospodarczej w naszym kraju. To najczęściej ludzie młodzi, nierzadko młode małżeństwa, które oprócz pracy szukają u nas również dachu nad głową i szansy na lepsze jutro.

- Na koniec kwietnia br. ubezpieczonych pracowników, którzy w zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych mają podane obywatelstwo inne niż polskie było dokładnie 392 tysięcy w skali kraju a 4.182 w województwie świętokrzyskim - mówi Paweł Szkalej, rzecznik prasowy ZUS w Kielcach.

- Warto tu dodać, że osób prowadzących własną działalność jest blisko 20 tysięcy w Polsce a w regionie 259. Niestety nadal występuje problem zatrudniania pracowników wysoko wykwalifikowanych, posiadających np. tytuły naukowe, na stanowiskach absolutnie podstawowych. Jak mówi Patrycja Stańczyk, przedstawicielka agencji pracy tymczasowej w Starachowicach, rekrutowani przez nich pracownicy są głównie do pracy na stanowiska produkcyjne - nie rzadko barierą jest tu język, który uniemożliwia fachową i techniczną komunikację.  

Wśród narodowości najbardziej powszechni są obywatele Ukrainy - ponad 265 tysięcy w kraju a 3.285 w regionie. Liczą grupę stanowią Białorusini - ponad 30 tysięcy w kraju i 34 w regionie. Ponad 6,5 tysiąca obywateli Rosji ma u nas zatrudnienie (54 w regionie). Blisko 6 tysięcy to Hindusi (w regionie 12). Nie brakuje Włochów i Chińczyków. Są również tacy, którzy przybyli z Syrii, Tunezji czy Nepalu.      

W Starachowicach znajdują oni pracę w głównie gastronomii, w branży budowlanej, ale również zakładach mięsnych, gdzie pracuje najwięcej pracowników ze Wschodu.

***

Mateusz Żydek, rzecznik prasowy Agencji Pracy Randstad Polska

- Nie da się ukryć, że cudzoziemcy są licznie i chętnie zatrudniani w polskich firmach. W ostatnim czasie jest ich nieco mniej z uwagi na sytuację pandemii koronawirusa. Zostali mocno zblokowani ze względu na obostrzenia - dwa tygodnie kwarantanny bez możliwości pracy i dochodu, skomplikowało ich sytuację. Zmieniły się jednak przepisy i obostrzenia zostały zluzowane, co przełożyło się na poprawę sytuacji. Ale nie do końca. Do tej pory, cudzoziemcy wykonywali głównie pracę, na podjęcie której nie decydowali się Polacy (z różnych powodów - finansowych, aspiracji i ambicji). Teraz ten krajobraz się zmienił. Koronawirus sprawił, że wielu Polaków straciło pracę i to oni są w pierwszej kolejności zatrudniani.    

***

Jarosław Królicki, KRUS w Kielcach

- Rolnik, który zatrudnia do pracy osobę z zagranicy, ma obowiązek zgłoszenia pomocnika rolnika do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego i na wypadek nieszczęśliwych wypadków. W całym regionie na koniec czerwca było 1853 cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczenia (w powiecie starachowickim - 30 osób). Najczęściej zatrudniani są oni do zbiorów owoców i warzyw. Są to w dużej mierze obywatele Ukrainy, najliczniej zatrudniani przy zbiorach w okolicach Kielc, Buska-Zdroju czy Sandomierza.

tabela I

Liczba ubezpieczonych pracowników, którzy w zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych mają podane obywatelstwo inne niż polskie - stan na 30.04.2020 r. (dane ZUS)

tabela II

Liczba ubezpieczonych prowadzących działalność gospodarczą, którzy w zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych mają podane obywatelstwo inne niż polskie - stan na 30.04.2020 r. (dane ZUS)