Rajd Szlakiem Brygady Świętokrzyskiej NSZ: Trasa, Pomniki i Miejsca Pamięci - relacja z wydarzenia 10 sierpnia 2024 roku

VI Rajd Szlakiem Świętokrzyskiej Brygady Narodowych Sił Zbrojnych odbył się 10 sierpnia 2024 roku. Oddzielne trasy wiodły przez powiaty: konecki, włoszczowski, jędrzejowski i kielecki, po czym uczestnicy spotkali się w Lasocinie, miejscu utworzenia Brygady Świętokrzyskiej NSZ. Uczestnikami rajdu byli również nasi mieszkańcy.

  10 sierpnia 2024 roku, około godziny 8, na placu przed starostwem koneckim zaczęli gromadzić się turyści rowerowi, uczestnicy koneckiego etapu Rajdu Szlakiem Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych. Pod pomnikiem bł. ks. Kazimierza Sykulskiego, delegacja rowerzystów z Grzegorzem Piecem, starostą koneckim złożyła kwiaty i zapaliła znicze. Na trakt wyruszyło prawie 50 rowerzystów, których poza granice miasta wyprowadził naczelnik WRD KPP Końskie, asp. szt. Andrzej Młodawski. Trasa konecka wiedzie, z Końskich przez – Brody – Dziebałtów – Sokołów – Zychy – Radoszyce – Grodzisko – Wilczkowice – Mnin z metą w Lasocinie koło stawku pod lasem, gdzie znajduje się pomnik upamiętniający utworzenie brygady świętokrzyskiej NSZ. Tu spotykają się wszystkie grupy, z powiatów koneckiego, kieleckiego, włoszczowskiego i jędrzejowskiego.

Odwiedzą miejsca pamięci 

Po drodze turyści odwiedzili miejsca pamięci: Brody – Wincentów z pomnikiem 25 pp Armii Krajowej, cmentarz w Dziebałtowie, z pomnikiem upamiętniającym żołnierzy 2 pp. leg AK, Sokołów z miejscem pamięci cc. Leopolda Krizara "Czeremosza", gajówkę w Zychach, gdzie przebywał major Henryk Dobrzański - "Hubal". Tu pod tablicą pamiątkową poświęconą temu właśnie bohaterowi II wojny światowej. Był czas zadumy i wspomnień o tamtym czasie.

 Radoszyce - olbrzymi głaz upamiętnia bitwę o Radoszyce, jaką partyzanci różnych ugrupowań stoczyli 3 – 4 września 1944 roku, w walce z niemieckimi okupantami. 

Grodzisko obok obelisku, naprzeciw stawu w Antoniowie przypominano historię II bat. 3 pp. leg AK, którym dowodził wówczas por. Antoni Heda - "Szary" i jego zwycięską walkę w czasie pacyfikacji Grodziska, 2 września 1944 roku. Tu zginęli dwa jego strzelcy, Kazimierz Proskurnicki- "Korwin" i Edward Rożnowski - "Zenek". Następnie w Wilczkowicach, przy dębie i obelisku, który poświęcono ppor. Edwardowi Podwysockiemu, zamordowanemu w Katyniu, rowerzyści koneccy oddali hołd.

 Pod płaczącą skałą

Po trudach pokonywania trasy w upalnej pogodzie, wszystkie grupy z czterech powiatów spotkały się Lasocinie, pod pomnikiem który zmontowano z wyrwanej z ziemi wielkiej płyty kamiennej z naciekami, swoistym symbolu płaczącej skały. Na niej stoi olbrzymi kamień narzutowy, do którego przymocowano tablicę - "Pamięci dowódców i żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Brygady Świętokrzyskiej powołanej 11 sierpnia 1944 roku w Lasocinie, w 75 rocznicę wydarzeń. Władze powiatu kieleckiego, Stowarzyszenie "Świt." 

To w Lasocinie w pałacu Niemojewskich 11 sierpnia 1944 roku powołana została Brygada Świętokrzyska NSZ. Była to jedyna utworzona przez dowództwo Narodowych Sił Zbrojnych koncentracja oddziałów akcji specjalnej NSZ, którą udało się przeprowadzić w 1944 roku. W ogrodach pałacowych skoncentrowano kompanię 204. pp NSZ. Dołączył oddział mjr Antoniego Szackiego ps. "Dąbrowski", "Bohun" w sile 76 ludzi. Przybył także komendant Okręgu V Kieleckiego NSZ mjr NN ps. "Olgierd Mirski". 11 sierpnia na mocy jego rozkazu, w którym powoływał się na rozkaz nowego Komendanta Głównego NSZ gen. Tadeusza Jastrzębskiego ps. "Powała", z tych oddziałów utworzono oficjalnie Brygadę Świętokrzyską NSZ.