TRAWNIKI. Na skraju lasu trwała bitwa. Odwaga, poświęcenie i solidarność - 81 rocznica bitwy [ZDJĘCIA]

6 września 2025 r. pod pomnikiem w Trawnikach odbyła się uroczystość upamiętniająca bitwę i poległych żołnierzy z 3 pp. Legionów AK dowodzonych przez Antoniego Hedę „Szarego”. Głównym elementem była msza święta, którą celebrowali księża z parafii Zaborowice i Miedzierza.

We wsi Trawniki, 13 września 1944 r., partyzanci stoczyli bitwę z obławą niemiecką. Ten historyczny fakt od 1983 r. jest uroczyście rozpamiętywany. Pod pomnikiem leśnych żołnierzy kapitana Antoniego Hedy - „Szarego”, poległych w bitwie z niemiecką obławą sprawowane są msze święte w intencji bohaterów. Homilię wygłosił porucznik Kazimierz Głaz, ks. kapelan Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Pomnik upamiętnia dwa wydarzenia: 15 sierpnia 1944 r. w Trawnikach, oddział AK pod dowództwem Antoniego Hedy „Szarego” przygotowywał się do wymarszu na pomoc powstańcom Warszawy. Natomiast 13 września 1944 r. oddziały Wehrmachtu usiłowały okrążyć zgrupowanie 2 DP Leg. AK w lasach koneckich. Doszło do walk pod Miedzierzą i Trawnikami. Partyzanci odparli niemieckie natarcie. W boju poległo czterech partyzantów: Kalikst Kwapiński „Kruk”, Władysław Nowak „Mech”, Czesław Kotwica „Korczyński”, NN Rąbalski. Pomnik z czarnymi tablicami i krzyżem Virtuti Militari opisuje wydarzenia, jakie tu się rozgrywały. Na środkowej tablicy wypisano poległych.

Na uroczystość o charakterze patriotyczno-religijnym przybyli ludzie, ze wsi Trawniki, Królewiec, Adamów, Miedzierza, Smyków i wielu wielu innych z ościennych gmin. Beata Janiszewska, wójt Smykowa dziękowała pocztom sztandarowym, druhom OSP, Światowemu Związkowi Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Kielce, Światowemu Związkowi Żołnierzy AK - Środowisko „Szaraków” ze Skarżyska-Kamiennej, Starachowic, Końskich, Niekłania i innych środowisk, Żołnierzom Polskich Drużyn Strzeleckich, księżom, a szczególnego ks. kan. Zbigniewowi Kołtonowi, który był inicjatorem tych uroczystości i po dziś dzień celebruje mszę świętą. Żołnierzom WP z Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach, przedstawicielom stowarzyszeń, dyrektorom placówek oświatowych, dzieciom i młodzieży szkolnej, harcerzom i opiekunom. W uroczystości wziął udział Grzegorz Piec, starosta konecki z członkami zarządu.

W czasie mszy świętej obok ołtarza wartę honorową zaciągnęli harcerze. Po zakończeniu modlitw wystąpił Zespół „Królewiaczki” pod kierunkiem Agnieszki Nowackiej. Obecność młodzieży szkolnej nadała uroczystości szczególnego wymiaru, za przekazywania kolejnym pokoleniom pamięci o przeszłości. Po mszy świętej „Za wybitnej zasługi Związku Żołnierzy Wojska Polskiego” złotym medalem został odznaczony ksiądz Zbigniew Kołton, natomiast ksiądz Piotr Ordowicz otrzymał srebrny medal. Prezes Okręgu Kielce Światowego Związku AK Leszek Steć wręczył medal Beacie Janiszewskiej w dowód uznania dla Niezłomnych w walce o Niepodległą, z okazji 35 istnienia związku. Odczytano Apel Poległych, a poszczególne delegacje złożyły kwiaty. Zapłonęły światła pamięci.

Koło Gospodyń Wiejskich z Przyłóg przygotowało zalewajkę. Smakowała wszystkim. Obchody 81. rocznicy bitwy pod Trawnikami to nie tylko wspomnienie wydarzeń sprzed lat, ale także przypomnienie o wartościach, które niosła ze sobą walka o wolność. To odwaga, poświęcenie i solidarność. Organizatorzy podkreślali, że pamięć o tamtych wydarzeniach jest fundamentem budowania tożsamości lokalnej i narodowej.

Fot. Gmina Smyków i Marian Klusek