Uroczystości patriotyczne przy pomniku żołnierzy Armii Krajowej w Trawnikach [ZDJĘCIA]

7 września 2024 roku, pod pomnikiem w Trawnikach odbyła się uroczystość upamiętniająca bitwę i poległych żołnierzy z 3 pp. Legionów AK dowodzonych przez Antoniego Hedę. Tu partyzanci stoczyli bitwę z obławą niemiecką w 1944 roku.

Jak co roku od 1983 roku, na skraju wsi, obecnie pod pomnikiem leśnych żołnierzy kapitana Antoniego Hedy - "Szarego" i poległym w bitwie z niemiecką obławą, odbywają się patriotyczne uroczystości.

Głównym elementem jest msza święta, którą celebrował proboszcz parafii Św. Jana Chrzciciela w Zaborowicach ks. kan. generał Zbigniew Kołton.

Uroczystości patriotyczne gromadzą mieszkańców nie tylko okolicznych wsi, ale także członków polskich drużyn strzeleckich, członków Światowego Zawiązku Żołnierzy Armii Krajowej, uczniów szkół, władze samorządowe gminy Smyków i Mniów, powiatu koneckiego i kieleckiego i wiele innych.

Po przeciwnej do pomnika stronie drogi miejsce zajęło dziesięć pocztów sztandarowych, a między nimi OSP z: Kozowa Królewca i Zaborowic, Szkół Podstawowych z Królewca, Miedzierzy, Zaborowic, ŚZŻAK z Końskich, Światowego Związku Żołnierzy AK podobwód "Morwa" środowisko "Szaraków" ze Skarżyska-Kamiennej, Wojsk Powietrzno-Desantowych.

W uroczystościach uczestniczyły władze samorządowe gminy Smyków z wójtem Beatą Janiszewską, starostą koneckim Grzegorzem Piecem, uczniowie i harcerze, nauczyciele, Batalion Mniowski Polskich Drużyn Strzeleckich im. I Kompanii Kadrowej Marszałka Józefa Piłsudskiego z dowódcą gen. dywizji Jerzym Makuchem. Obecni byli przedstawiciele Stowarzyszenia Przyjaciół Gminy Smyków. Przybył komendant Polskich Drużyn Strzeleckich generał Jan Grudniewski.

Mszę świętą koncelebrowaną sprawowali księża z parafii w Miedzierza i Zaborowice, pod przewodnictwem księdza generała Zbigniewa Kołtona, który będąc proboszczem w Zaborowicach zorganizował w Trawnikach pierwszą mszę świętą przed 42 laty. W homilii ksiądz generał wspominał tamte msze święte, jakie w tym miejscu, w Trawnikach sprawował dla żołnierzy Armii Krajowej, A ci przybyli z różnych zakątków Polski, co roku. - Z każdym rokiem pojawiało się ich coraz mniej i mniej. Przechodzili na wieczną służbę do Pana Boga. W mszach uczestniczył gen. Antoni Heda, "Szary" z córkami. Po celebrze mszalnej wygłaszał mowę o patriotyzmie, Ojczyźnie, umiłowaniu Pana Boga i Matki Najświętszej - wspominał ksiądz generał.

W tym miejscu dodać należy, że w tegorocznych uroczystościach w Trawnikach udział wziął ostatni żołnierz komendanta "Szarego", a jednocześnie uczestnik tej bitwy, kapitan Zdzisław Kowalski z koneckiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, a z nim prezes Koła Andrzej Kosma, wiceprezes Lucjan Górecki, Marian Karbownik i Tadeusz Brzozowicz.

W czasie mszy świętej obok ołtarza wartę honorową zaciągnęli harcerze. Po zakończeniu mszy,wystąpił Zespół "Królewiaczki", pod kierunkiem Agnieszki Nowackiej, który wykonał piosenki : "Dziś idę walczyć, mamo", "Cisza, modlitwa", "Mamo, tyś płakała".

Następnie oficerowie Polskich Drużyn Strzeleckich, członkowie ŚZŻAK, delegacje szkół i mieszkańców złożyły kwiaty, zapaliły światła pamięci.

Wójt Beata Janiszewska dziękowała wszystkim za udział w tym ze wszech miar święcie patriotyzmu i braterstwa. Dziękowała społecznikom za pomoc w jego organizowaniu.

Znicze przy pomniku poświęconemu poległym 13 września 1944 roku złożyły przybyłe delegacje środowisk kombatanckich, placówek oświatowych, organizacji społecznych oraz jednostek samorządowych.

Po zakończeniu części oficjalnej wszystkich uczestników na gorącą zupę i prazoki zaprosiły panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Przyłogach. Rozpalono ognisko, gdzie można było upiec kiełbaski.

Potem wspominano uroczystości jakie odbywały się w minionych latach. W kameralnym gronie kapitan Zdzisław Kowalski przypomniał swój udział w wojennej partyzanckiej batalii, w 3 pp leg AK, kpt. Antoniego Hedy "Szarego". Mówił o walce w Trawnikach o poległych kolegach z 3 pp.

Pomnik upamiętnia dwa wydarzenia: 15 sierpnia 1944 r. w Trawnikach, oddział AK pod dowództwem Antoniego Hedy "Szarego" przygotowywał się do wymarszu na pomoc powstańcom Warszawy. Natomiast 13 września 1944 r. oddziały Wehrmachtu usiłowały okrążyć zgrupowanie 2 DP Leg. AK w lasach koneckich. Doszło do walk pod Miedzierzą i Trawnikami. Partyzanci odparli niemieckie natarcie. W boju poległo czterech partyzantów: Kalikst Kwapiński "Kruk", Władysław Nowak "Mech", Czesław Kotwica "Korczyński", NN Rąbalski.

Pomnik z  czarnymi tablicami i krzyżem Virtiti Militari  opisuje wydarzenia jakie tu się rozgrywały. Na środkowej tablicy wypisano poległych: Kalikst Kwapiński "Kruk", Władysław Nowak "Mech", Czesław Kotwica "Korczyński", NN Rąbalski.