Nasze rezerwaty. Piękne i chronione miejsca

Wakacje sprzyjają poznawaniu nie tylko dalekich miejsc, ale również odkrywaniu tych, które znajdują się w najbliższej okolicy. Nasze tereny kryją w sobie rezerwaty przyrody, które zachwycają nie tylko amatorów fotografii.

Skałki Piekło pod Niekłaniem

Zachęcamy do odwiedzenia najstarszego rezerwatu przyrody funkcjonującego na terenie Nadleśnictwa Stąporków. Znajduje się w pobliżu Niekłania Wielkiego w powiecie koneckim, w gminie Stąporków. Rezerwat został utworzony 1 kwietnia 1959 r., w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych osobliwych form skał piaskowcowych powstałych przez erozję wietrzną oraz żyjącej w szczelinach skalnych paproci zanokcicy północnej z inicjatywy inż. Teodora Zielińskiego. Obejmuje powierzchnię 6,30 ha. Osobliwością rezerwatu oraz głównym przedmiotem ochrony są okazałe wychodnie skał piaskowcowych zbudowanych z utworów ery mezozoicznej (w okresie jury i triasu). Skały powstały w strefie ciepłego morza na jego brzegu lub przybrzeżnych płyciznach. Obecnie skałki mają formę ambon, grzybów, stołów, progów, wyróżniono też 3 niewielkie jaskinie. Zachodnią część rezerwatu porasta najstarszy zachowany na tym terenie drzewostan dębowo-sosnowy w wieku ok. 150 lat. Wysokość skał dochodzi do 8 metrów. Według danych historycznych w 1863 roku stacjonował tu w czasie powstania styczniowego obóz jednego z najwybitniejszych dowódców Kielecczyzny - Dionizego Czachowskiego. Co ciekawe rezerwat stał się też planem filmowym. To właśnie tu powstały zdjęcia do filmu „Wyklęty” w reżyserii Konrada Łęckiego.

„Rezerwat Cisowy Skarżysko”

Utworzony został w 1953 r. w celu zachowania ze względów dydaktycznych, naukowych oraz dla potrzeb badawczych naturalnego stanowiska cisa. Znajduje się na terenie Nadleśnictwa Skarżysko obok miejscowości Ciechostowice, w gminie Szydłowiec. Specyfiką rezerwatu jest jego położenie w sąsiedztwie wsi, co wpływa na niekontrolowaną penetrację i wynikające z niej zagrożenia antropogeniczne. Ponadto obniżenie poziomu wód gruntowych, rozwój kruszyny w warstwie podszytu oraz brak naturalnego odnowienia cisa są dodatkowymi czynnikami wpływającymi na kondycję chronionego gatunku. Postępowanie w celu zachowania przedmiotu ochrony na tym terenie wymaga ochrony czynnej, między innymi przez usuwanie kruszyny oraz inicjowanie odnowienia naturalnego lub wprowadzanie sztucznie cisa. Rezerwat tworzą drzewostany olszowe z domieszką jodły, buka, sosny i brzozy.

Rezerwat Rosochacz

Znajduje się w miejscowości Lubienia, w gminie Brody, w powiecie starachowickim, przy drodze Starachowice - Lubienia. Rosnące przy trasie pomnikowe drzewa tworzą jakby bramę wejściową do rezerwatu. Obejmuje on lasy obszaru źródliskowego rzeczki Świętojanki. Z powodu swej niedostępności, ten bagnisty obszar lasu, stanowi enklawę cennej flory i fauny Lasów Iłżeckich. Biegnie tędy ok. dwukilometrowa ścieżka dydaktyczna, na której z pomostów zbudowanych nad torfowiskami możemy poznawać ciekawe i chronione gatunki roślin. Rośnie tu m. in. wawrzynek wilczełyko, cis, rosiczka okrągłolistna, widłak jałowcowaty, widłak wroniec, lilia złotogłów, podkolan biały, starzec Fuchsa. W rezerwacie jesteśmy świadkami powolnej ekspansji gatunków drzewiastych (jodła, sosna, olsza, grab) na teren bagnisty, co jest dużym walorem dydaktycznym tego miejsca. Wędrując po najbardziej niedostępnych partiach lasu można usłyszeć głos jastrzębia gołębiarza krążącego w pobliżu gniazda. Zatrzymuje się tu na odpoczynek także sokół wędrowny. Miejsce gniazdowania ma tu rzadki bocian czarny, który na śródleśnych torfowiskach znajduje obfitość pokarmu. Dobre położenie komunikacyjne oraz bogactwo przyrody wokół ścieżki dydaktycznej sprawiają, że stanowi ona idealną trasę, np. na rodzinny spacer. Po obu stronach „przełomu” rzeki Kamiennej - czyli na stromych, zalesionych stokach nad zalewem, odsłaniają się ciekawe wychodnie skalne.

„Skały w Krynkach”

W gminie Brody w powiecie starachowickim można oglądać chronione naturalne odsłonięcia piaskowców triasowych. Mało kto wie, że występuje tu pięć jaskiń. Największa jest Jaskinia Świętej Barbary, która znajduje się w wąwozie skalnym. W województwie świętokrzyskim jest drugą co do długości jaskinią powstałą w piaskowcach, mierzy 18 m. Różnica między jej najniższym a najwyższym punktem wynosi 2 m. Głównym elementem Jaskini Świętej Barbary jest nisza pod okapem i blokiem skalnym, która połączona jest z powierzchnią trzema otworami. Z niszy, w głąb masywu skalnego prowadzi niski korytarz, który po ok. 2m rozszerza się na kilka szczelin. Jedna z nich biegnie do czwartego otworu. Prawdopodobnie, system szczelin jest większy niż to widać w tej chwili i został częściowo zasypany przez piasek. Jest to zjawisko raczej rzadkie w przypadku jaskiń powstałych w piaskowcach. Cztery pozostałe jaskinie to tzw. schroniska utworzone w progach i ambonach skalnych. na terenie rezerwatu poruszać się można tylko po wyznaczonych szlakach turystycznych lub po uzyskaniu zgody Wojewody Świętokrzyskiego.

O tym warto pamiętać:

W obszarze chronionym zabronione jest m. in.: palenie ognisk, zakłócanie ciszy, zanieczyszczanie terenu, zbieranie dziko rosnących roślin, (z wyjątkiem zbioru nasion na potrzeby hodowli lasu), polowanie, chwytanie, płoszenie i zabijanie dziko żyjących zwierząt, niszczenie nor i legowisk zwierzęcych, gniazd ptasich i wybieranie jaj, wydobywanie skał i minerałów oraz niszczenie gleby.