W Końskich tradycja kołem się toczy [ZDJĘCIA]

Na koneckich błoniach, nad stawami na Browarach odbył się drugi etap turnieju "Tradycja kołem gospodyń się toczy". Jedenaście Kół Gospodyń Wiejskich zaprezentowało teatralne scenki, głównie obrzędowe wynikające z tradycji koneckich wsi. Wszystkie podane gwarą, co podnosiło walory artystyczne i dokumentalne.

W sobotnie popołudnie, 9 lipca 2022 r. obok  stawów na Browarach, znów słuchać było śpiewy i gwar.

Odbywał się drugi etap III Przeglądu Kół Gospodyń Wiejskich gminy Końskie zatytułowany "Tradycja kołem gospodyń się toczy". Udział wzięły Koła Gospodyń Wiejskich: "Cepterki" z Modliszewic, "Alebabki" z Wincentowa, "Gatnicznki" z Gatnik, Przybyszowy, "Pod Dębami" Piła - Szabelnia, Nałęczów, "Koniczynka" Proćwin, "Dziewczyny z Brodwayu" z Brodów, "Rogowianka" z Rogowa, Kornica, Dziebałtów.

Rozstawiły swoje namioty, stoiska przy drugim stawie. Wszystkie startujące w przeglądzie koła przystąpiły do dalszych zmagań. Nim aktorzy z KGW prezentowali scenki z życia dawnej wsi koneckiej, zapraszali do konsumpcji potraw, jakie na ten dzień przygotowali. A widzów nie brakowało. Z każdym etapem przeglądu pojawia się ich coraz więcej. Duszą i ciałem uczestniczą w tej zabawie.

Jedenaście scenek rodzajowych

Zmagania aktorów oceniało jury w składzie: dr Alicja Trukszyn z Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach, Beata Ryń z Muzeum Wsi w Tokarni, Aleksandra Pajek z Muzeum Wsi Radomskiej oraz etnolog Grażyna Grudziecka. Jak nam powiedziała Anna Wiaderna, która znakomicie prowadziła przegląd z ramienia Miejsko-Gminnego Domu Kultury w Końskich, każdy zespół KGW przygotował scenkę obyczajową z dawnego życia gospodarskiego wsi. Widzom przypominają to, co odchodzi w zapomnienie. To jest wspaniała lekcja tradycji, która koła gospodyń w przystępny sposób, z humorem, satyrą, gwarą pezekazują kolejnym pokoleniom konecczan.

Jednoaktówki

Na błonia zajechał drabiniasty wóz zaprzęgnięty w karego konia. Na wozie siedział niemal cały klan artystyczny KGW z Dziebałtowa. Każdy zespół miał tylko dziesięć minut na opowiedzenie tego, co chciał widzom przekazać. Były scenki rodzajowe różnych etapów wiejskiego kalendarza, który wytyczał życie wsi. Darcie pierza, "Przyszedł Józef do Józefki" pokazało KGW z Proćwin. Można było wysłuchać różnych opowieści, często zmyślonych, jakie między sobą wymieniały kobiety biorące udział w tych wydarzeniach.

Potem była "wypiórka", kawalerka wiejska dmuchała w pierze, a to fruwało w domostwach. "Pod Dębami" z Piły-Szabelni pokazały, jak to ongiś z dyngusem od domu do domu chodzono. Woda lała się strumieniami, a towarzyszył śmiech, radość i zadowolenie. KGW Cepterki z Modliszewic pokazały pracę w polu, przy ziemniakach. Od zasadzenia do wykopania. Żęcie zboża, młócenie cepami, mielenie w żarnach i w finale wypiek chleba pokazał KGW z Kornicy.

KGW z Gatnik pokazały jak przygotować, szatkować i kisić kapustę. Ten sam motyw, lecz w nieco innym ujęciu prezentowały KGW z Nałęczowa. Panie z Przybyszów przypomniały swoją trudną pracę w domu, jakim było pranie bielizny, pościeli, itd., na tarze w balii. Było przędzenie wełny na kołowrotkach i wrzecionach, co rzetelnie przygotowały panie i panowie i KGW z Wincentowa. To widowisko miało nietuzinkowy tytuł "Jak się Jagusia za mąż nie wydała". Kobiety snuły opowieści, mężczyźni strugali kozikami drewniane zęby do grabi.

KGW Rogowianka z Rogowa na scenie wiła wieniec dożynkowy, przy tym pięknie śpiewając o tym ważnym finale pracy rolnika. Ekipy nad wyraz realistycznie prezentowały scenki rodzajowe. Znakomicie zadbano o detale, wystrój osobisty aktorów, scenografię, itd. A te unikatowe dialogi podawane w gwarze koneckiej dopełniały reszty, choćby podczas kłótni między sąsiadkami, gdy poszło im o kurę, która - nie wiedzieć czemu - przekroczyła granicę gospodarstwa zza płotu.

Uczta dla ciała

Na stoiskach poszczególne KGW oferowały do degustacji regionalne potrawy jak pierogi, kapusta z grochem, chleb ze smalcem i ogórkami małosolnymi, a nawet zalewajkę i różnego rodzaju ciasta. Ostatni etap III Przeglądu Kół Gospodyń Wiejskich gminy Końskie odbędzie się 30 lipca br. w tym samy miejscu, na koneckich błoniach - Browarach.

Tekst i fot MARIAN KLUSEK