Na przywracanie historii zebrali ponad 20 tysięcy złotych

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze pierwszą kwestę na odnawianie zabytkowych nagrobków znamienitych konecczan przeprowadziło w 2016 r. W tym roku kwestarze zebrali 20.555 złotych.


Kwesty kontynuowano w kolejnych latach na cmentarzu parafialnym w Końskich, który jest starszy od Powązkowskiego w Warszawie. Efektem zbierania datków, 12 grobów, zabytkowych pomników nagrobnych, zyskało znakomity wygląd. Kolejne czekają na odnowienie.

 

Pomniki odnowione

Po ubiegłorocznej kweście na cmentarzu koneckim odnowiono nagrobki: żołnierza oddziału wydzielonego WP mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala", kryjącego prawdopodobnie, prochy starszego ułana Mariana Kaczorowskiego - "Gruszki". Epitafium nie informuje o nazwisku. PTTK będzie problem rozwiązywać i jeżeli rzeczywiści w tym miejscu pochowany jest wspomniany ułan, nazwisko zostanie dopisane. Na starym cmentarzu odrestaurowano groby trzech sióstr Lipowskich, baronowej Franciszki Kellers-Krauz i adwokata Stanisława Wiśnickiego. Ponadto kamień nagrobny weterana powstania styczniowego, Stanisława Piątkowskiego.

Kolejne zabytki do renowacji

Wojciech Pasek, prezes PTTK w Końskich, koordynator i kwestarz powiedział nam, że pieniądze zgromadzone w tym roku przeznaczon zostaną na odnowienie zabytkowej figury Jezusa Chrystusa dźwigającego krzyż, która jest na grobie Antoniego Putowskiego. Mimo, że na pomniku nic jest napisane o pogrzebanej osobie, prawdopodobnie był to znakomity felczer konecki. Natomiast autorem tego kamiennego monumentu był artysta rzeźbiarz Mikołaj Szlifierz z Rogowa. Dodać trzeba, że jego kamienne rzeźby znajdują się na cmentarzach Bliżyna, Skarżyska-Kam.

Odnowiony zostanie nagrobek żeliwny, jedyny taki, który w całości ostał się na koneckim cmentarzu. Stoi na miejscu pochówku Leonii Hodnikiewicz, Józefa Chodnikiewicza i Heleny ze Słomczyńskich Chodnikiewicz. Żeliwny nagrobek wykonano z ażurowych balustrad, zaś epitafium odlano z żeliwa szarego. Niemniej znakomicie wszystkie litery nadają się do odczytania.

Tajemnice żeliwnego nagrobka

Może zastanawiać, dlaczego Leonia ma nazwisko Hodnikiewicz, a jej mąż Józef Chodnikiewicz. Prawdopodobnie względu na język, jakim się wówczas posługiwano. W tamtym czasie gdy żyła Leonia, Końskie były w zaborze rosyjskim. W cyrylicy nie ma dwuznaku "ch". Zatem zapisano ją Hodnikiewicz. Gdy zmarł jej mąż, zapisano go po polsku - Józef Chodnikiewicz. I kolejne postaci z tej rodziny również pisane były Chodnikiewiczowie.

Drugim elementem tajemnicy nagrobka jest jego żeliwna konstrukcja. Krzysztof Woźniak, konecki historyk utrzymuje: mimo że w Końskich działały trzy odlewnie, które robiły podobne do nagrobkowych elementy, żadna z nich nie zrobiła tego, który jest na cmentarzu. A to z prostej przyczyny, wszystkie odlewnie należały do obywateli polskich narodowości żydowskiej. Wykonanie nagrobka na cmentarz rzymsko-katolicki kłóciłby się z dogmatami judaizmu. Przypuszczalnie elementy żeliwne nagrobka i pochodzą z odlewni bliżyńskiej.

Ludzie popierają inicjatywę

W 2016 r. pozyskano z kwesty 5.936 zł, w 2017 było to już 11.885 zł, z kolei w 2018 to aż 16.481 zł. Łącznie daje to 34.302 zł, za co organizator serdecznie dziękuje wszystkim, którzy wsparli ten szczytny cel. Natomiast przez trzy dni, od 1 do 3 listopada br., padł rekord tej kwesty. Zebrano 20.555,81 zł.

Ludzie wrzucali do puszek pieniądze i chwalili inicjatywę PTTK. Na naszym cmentarzu doskonale widać efekty pracy i tej inicjatywy. Odnowione wspomnienia o ludziach, o których pewnie niebawem by zapomniano, są pozytywnym zjawiskiem. Żyjący dają świadectwo o zmarłych.

Kwestowali na historię

W różnym układzie, w różnych godzinach i dniach przy cmentarnych bramach kwestowali: Ireneusz Biskupski, Bolesław Borowiecki, Elżbieta Brodzińska, Ryszard Cichoński, Marzena Cisak, Stanisław Cisak, Ada Dębowska, Dorota Doniecka, Bogdan Faworski, Sebastian Florczyński, Mirosław Gryglicki, Katarzyna Janiszewska, Damian Jurek, Iwona Koczaj, Marek Kozerawski, Ania Męcina, Adam Nartowski, Jan Nowak, Radosław Nowek, Katarzyna, Maciej, Monika i Wojciech Pasek, Jolanta Pera, Julia Piwczyk, Leszek Stachura, Rajmund Stańczyk, Katarzyna, Kornelia i Marianna Stępień, Aneta Stolarska, Tadeusz Śliwak, Grzegorz Węgrecki, Krzysztof Wiatr, Włodzimierz Wojciechowski, Teresa Wołodkiewicz, Krzysztof Woźniak, Agnieszka Zatorska.

Do tematu wrócimy.

MARIAN KLUSEK