Do Radoszyc wracają... królowie Polski. Samorządowcy planują...

Samorządowcy planują wybudowanie makiety zamku, jaki w XIV wieku wybudowano w Radoszycach. Fosa będzie fontanną, a dziedziniec ozdobią popiersia królów Polski, którzy odwiedzali, czasowo tu rezydowali lub miastu nadawali przywileje.

To przedsięwzięcie wielce potrzebne, wręcz niezbędne miastu Radoszyce, przypomni ważną i wielką jego historię.

Stworzenie przestrzennej opowieści o historii Radoszyc zostało zawarte w jednym z trzech wniosków złożonych do Funduszu Inwestycji Strategicznych.

Prawa miejskie

Michał Pękala, burmistrz Radoszyc informuje, że rzeźby będą przypominały tych władców Polski, którzy w naszym mieście przebywali. Zarazem byli dla Radoszyc ważni, nobilitowali miasto. Podnosili rangę Radoszyc nie tylko w Polsce. Prawa miejsce Radoszycom nadal król Kazimierz Wielki. Zamek w Radoszycach, ufundował Władysław Jagiełło. Budowlę wzniesiono w XIV wieku.

Według opisów, był pomieszczony na planie prostokąta, o wymiarach 11 m na 32 m. Podpiwniczony, z dwoma kondygnacjami. Posiadał sześć izb i dwie duże sale. Budynek miał też wieżę, która służyła jako kaplica. Pozostałe zabudowania o charakterze gospodarczym były drewniane. Całość otaczał parkan. Zaś ważnym elementem obronnym była nawodniona fosa w kształcie rogala. Miała 40 m długości, 9 m szerokości i około 1,5 m głębokości. Ten niewielki zamek rozebrano w XVIII wieku. Do dziś zachowała się część budowli zwana "Winiarnią".

Na gościnę

W zamku często gościł Kazimierz Wielki. Ostatni raz zjawił się w zamku, gdy na polowaniu w okolicy Przedborza spadł z konia i złamał sobie nogę. W drodze do Krakowa król zawitał do Radoszyc. W mieście i zamku przebywali – jak na wstępnie wspomniałem - Kazimierz Wielki - 1348 roku. Potem Władysław Jagiełło - 1400 i 1409 roku, Aleksander Jagiellończyk – 1506, Zygmunt II August – 1531, 1552 i 1555 roku, Stefan Batory odwiedził Radoszyce w 1578 roku, Zygmunt III Waza - 1589 r. i 1618, a Władysław IV - 1633 r. i 1640 roku. No takiej plejady władców Polski żadna z miejscowości powiatu koneckiego, a nawet większości miast w Polsce poszczycić się nie może. Może się równać jedynie Kraków z Wawelem.

Losy zamku

Pochodząca z roku 1369 wzmianka o Radoszycach zawiera informację o istniejącym tu dworze królewskim. Był to zapewne drewniany obiekt stojący przy późniejszym rynku miejskim. Po koniec XIV wieku został on opuszczony i rozebrany w związku z budową nowej murowanej siedziby, której fundatorem był król Władysław Jagiełło.

Zamek w Radoszycach powstał pośród mokradeł na północ od osady na niewielkim piaszczystym wzniesieniu zwanym "wyspą miejską". Głównym budynkiem założenia był gotycki dom z cegły na kamiennym fundamencie. Jako własność królewska zamek był często zastawiany stając się w końcu siedzibą starostwa radoszyckiego. W latach 1768-89 mocno zniszczony dom zamkowy został częściowo rozebrany.

Makieta

Późniejsze inwentarze wspominają o znajdującej się na piętrze kaplicy i "salce na kształt wieży" ponad nią. Może to sugerować istnienie w narożniku płd-zach niewielkiej wieżyczki. Pozostałe zabudowania o charakterze gospodarczym były drewniane. Całość otaczał drewniany parkan.

Michał Pękala, burmistrz Radoszyc mówił nam, że inspirację o wybudowaniu makiety zamku z popiersiami królów, którzy Radoszyce odwiedzali, czym miasto nobilitowali, a nadto przywilejami nagradzali są radni i ksiądz Marek Bartosiński, proboszcz parafii Radoszyce. Nawet wskazał miejsce, między parkingiem pa plebanią. Teren wolny, niezagospodarowany a na takie przedsięwzięcie byłby znakomity. Do wspomnianych królów dołożymy postać Mieszka, który chrześcijaństwo w Polsce przyjął.

MARIAN KLUSEK