Niekłański Październik, pamiętny czas o bohaterach

Uroczystości Niekłańskiego Października, które odbywały się w połowie października 2022 roku rozpoczęła Msza święta w kościele pw. św. Wawrzyńca. Na mogiłach bohaterów niekłańskiej ziemi złożono kwiaty, zapalono światła pamięci. Część artystyczną z patriotycznym przesłaniem zaprezentowano w Miejsko Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu w Stąporkowie.

Uczestnicy tego patriotycznego święta przypominają bohaterów, którzy swoje życie za wolność Ojczyzny oddali na tej ziemi. Niemniej śmierć "Robota" i jego podkomendnych stała się ważnym przyczynkiem do Niekłańskiego Października.

Uchodzili z obławy

14 października 1943 roku w niemieckiej obławie k.Wielkiej Wsi, poległ cichociemny ppor. Waldemar Szwiec "Robot" oraz kilku żołnierzy z jego osłony: Grażyna Śniadecka "Grażyna, Jan Rychter "Jasiek", Piotr Downar "Azorek", Stanisław Wolf "Staszek". Partyzanci zostali zdradzeni przez ppor. Jerzego Wojnowskiego -"Motora", oficera Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury", który był agentem gestapo. W Wielkiej Wsi żołnierze próbowali wyjść z okrążenia. Nie dotarli do nasypu kolejki wąskotorowej, za którym liczyli na wolność. Skosił ich ogień niemieckiego karabinu maszynowego. Niedaleko tego miejsca, przy drodze wiodącej z Furmanowa do Wólki Zychowej stoi pomnik upamiętniający poległych.

Oddawali hołd

Na uroczystość Niekłańskiego Października przybyli m.in.: poseł Mariusz Gosek, Dorota Łukomska, burmistrz Stąporkowa, Radni Rady Miejskiej w Stąporkowie z jej przewodniczącym Jackiem Kołodziejem, przedstawiciele Nadleśnictw Stąporków i Przysucha, członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Niekłaniu - Bolesław Niedzielski – syn Karola Niedzielskiego, przedstawiciele  10 Świętokrzyskiej Brygady WOT,  LiberaRes Publika,  poczty sztandarowe; ŚZŻAK,  nadleśnictwa, szkoły podstawowej w Niekłaniu. Uroczystości rozpoczęto w kościele pw. św. Wawrzyńca. Mszę święta w intencji bohaterów Niekłąńskiego Października sprawował ks. Zbigniew Ścierski.

Najpierw kwiaty i wiązanki złożono pod tablicą "Mieszkańcom parafii Niekłań" i partyzantom poległym na tym terenie, jaka znajduje się na początku schodów wiodących do kościoła. Następnie na cmentarzu parafialnym, gdzie spoczywają wielcy ludzie tej ziemi oddawano hołd i cześć. Także w miejscach uświęconych krwią i bohaterstwem żołnierzy leśnych m.in. w Wielkiej Wsi, w Furmanowie przy pomniku "Poległym żołnierzom Szarego" i kapliczce Matki Bożej.

Kwiaty na grobach

Bolesław Niedzielski, opowiadał uczestnikom patriotycznej uroczystości o swoim ojcu Karolu Niedzielskim "Doboszu". Stwierdził, że "Dobosz" był twórcą i pierwszym dowódcą placówki ZWZ-AK "Anzelma Niemien" w Niekłaniu. Aresztowany 14 października 1943 roku, rozstrzelany 13 grudnia 1943 roku w Łopusznie. Po przejściu frontu w 1945 roku został ekshumowany i pochowany w Niekłaniu. Od 11 listopada 1989 roku jest patronem naszej szkoły. Podczas Niekłańskiego Października wspominano heroiczne czyny innych, poległych żołnierzy z Placówki Niekłań "Niemen" - Franciszka Siudka "Gajowego", Tadeusza Baruka "Semafora" oraz wszystkich mieszkańców poległych na ziemi niekłańskiej podczas okupacji niemieckiej w latach 1939 – 1945. Niedaleko Karola Niedzielskiego na niekłańskim cmentarzu parafialnym spoczywają: Franciszek Smutek "Szyszka", Henryk Telecki "Orlicz", Józef Salata "Salwa", Jerzy Bartosik, "Bartek", Lucjan Piętowski "Basałyk", Józef Domagała "Wilk", Antoni Rurarz "Wuj", Stanisław Domagała "Ryś", Mieczysław Kacperski "Śmiały", Józef Dajer "Kowal". Są również dwa groby symboliczne, puste bez doczesnych szczątków Bolesława Dajera "Spokojnego", Henryka Dajera "Kowalskiego". W Łopusznie zostali rozstrzelani Tadeusz Baruk "Semafor" i Franciszek Siudek "Gajowy". Ekshumowano ich z lasu i pochowano na cmentarzu w Łopusznie.

Artystyczny akcent

Niekłański Październik zakończyła patriotyczna, artystyczna wieczornica, która obyła się w sali kinowo-teatralnej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Stąporkowie. Na scenie wystąpiły: zespół Szkolne Nutki, Natalii Boruń, Karolina Kołodziej i Katarzyna Szczygieł.

MARIAN KLUSEK

Fot. MK i UM Stąporków