Msza święta po latach - bitwa w uroczysku Ormanicha. Pomnik powstańców, Msza święta 26 kwietnia 2024, 17 powstańców, Tragedia powstańcza, Pomnik Bohaterom Narodu Polskiego

161 lat temu w Uroczysku Ormanicha, 21 kwietnia 1863 roku, powstańcy pod komendą majora Hipolita Zawadzkiego stoczyli bitwę z wojskami carskimi. W intencji poległych tu powstańców 26 kwietnia br., sprawowana została msza święta. Pod pomnikiem złożono kwiaty, zapalono znicze.

Pierwsza msza święta po latach zapominania bitwy w uroczysku Ormanicha sprawowana była w 1998 roku. Na polanie w głębokim lesie obok mogiły powstańców, którą ratowali i betonowym nagrobkiem nakryli właściciele Rudy Malenieckiej, Wanda i Władysław Jankowscy w 1918 roku zgromadzili się ludzie z Rudy Malenieckiej, Lipy i wielu innych wsi z bliższej i dalszej okolicy.

26 kwietnia 2024 roku strażacy postawili namiot w pobliżu mogiły powstańczej. Pod nim stolik, który pełnił role ołtarza polowego. Ksiądz Marek Relidzyński, proboszcz parafii św. Wawrzyńca w Lipie o godzinie 11 rozpoczął sprawowanie mszy świętej. Na polanie ustawiono krzesła, na których zasiedli wójtowie Rudy Malenieckiej Leszek Kuca - ustępujący i Jolanta Orman - elekt, która za kilka dni prawnie zasiądzie na fotelu wójta. Przybył także Piotr Tarasiński, wicewójt Rudy Malenieckiej, nadkom. Jarosław Smołuch, komendant Komisariatu Policji w Radoszycach, st. kpt. Krzysztof Kolekta, zastępca komendanta powiatowego PSP w Końskich Jan Kaczmarczyk z Radoszyc, potomek jednego z powstańców styczniowych, Mateusz Garbacz, nadleśniczy Nadleśnictwa Radoszyce i wielu, wielu ludzi. 

Gościem uroczystości był Jan Krogulec ubrany w mundur legionisty, reprezentujący Związek Legionistów Polskich i Ich Rodzin. Przybyła młodzież z Zespołu Publicznych Placówek Oświatowych w Rudzie Malenieckiej, która w finale uroczystości prezentowała przedstawienie z patriotycznymi akcentami, a znakomicie przygotowały Małgorzata Wydra, Joanna Adamiec i Bożena Popielska. Pododdział strażaków złożony z pocztu sztandarowego OSP Lipa i druhów z Lipy, Rudy Malenieckiej, Młotkowic i Koliszów stanął w szyku obok mogiły.

Jak wiadomo z kart historii w ogrodzonym drewnianym płotkiem leśnej mogile spoczywa 17 powstańców. W 2000 roku kilka metrów dalej od mogiły leśnicy postawili pomnik poświęcony leśnym żołnierzom różnych powstań. I od tamtego czasu ludzie gromadzą się w rocznicę, modlą się, wspominają tragiczną historię swoich przodków. Tu w uroczysku odpoczywały oddziały powstańcze. Tu zbierały siły do walki. Prawdopodobnie ktoś naprowadził rosyjskie wojska na obozowisko, Ormanichę. Zaskoczenie było duże, 100 powstańców poległo. Kilku Rosjanie powiesili na gałęzi dębu. Wielu zabrali do więzienia do Kielc. Z ran w szpitalu zmarł Hipolit Zawadzki, komendant powstańców. Ci, którym udało się uciec z miejsca pogromu, zasilili oddziału Dionizego Czachowskiego.

Tragedię powstańczą jaka rozegrała się w tym uroczysku, niemal następnego dnia ktoś zaznaczył krzyżem. By pamiętano o bohaterach, którzy dla Ojczyzny stracili życie. Jak wspominaliśmy, dopiero w 1918 roku jego z bohaterów pojmanych przez zaborców upamiętnił dawny właściciel dóbr Ruda Maleniecka Władysław Jankowski z żoną Wandą.

Dodać trzeba, że w 2001 roku z inicjatywy ówczesnego szefa Nadleśnictwa Barycz śp. Henryka Pargieły postawiono olbrzymi głaz z napisem "Bohaterom Narodu Polskiego A.D.2000", pomnik poświęcony bohaterom Ojczyzny z różnych epok.

W 2012 roku przed pomnikiem zakopano ziemię przywiezioną z miejsc, gdzie polski żołnierz bił się "o waszą i naszą wolność" m.in.: z Grunwaldu, Monte Cassino, Lwowa, Wilna, Częstochowy, Westerplatte, Bykowni, Psiego Pola i Michniowa. Msza święta jaka sprawowana jest corocznie w uroczysku wydobywa na światło dzienne tamtych ludzi lasu, którzy szli walczyć o Polskę! Cześć ich pamięci, polegli na polu chwały!